دستگاه جی سی – مس (GC-MS) چه کاربردهایی دارد؟

اصولاٌ دستگاه کروماتوگراف گازی یا جی سی (GC) وسیله ای برای جداسازی اجزای نمونه های مخلوط است. از طرف دیگر، دستگاه طیف سنج جرمی یا مس (MS) وسیله ای برای شناسایی و اندازه گیری مواد خالص است. اتصال دستگاه جی سی به دستگاه طیف سنج جرمی، ضعف هردو روش را برطرف کرده و باعث تولید دستگاه بسیار پرقدرتی برای آنالیز مواد پیچیده شده است. این دستگاه که جی سی – مس (GC-MS) نامیده می شود، یکی از تکنیک های بسیار موثر و پرکاربرد در حوزه آنالیز مواد پیچیده است. در دستگاه جی سی – مس درحالیکه دستگاه  جی سی جداسازی ترکیبات فرار را انجام می دهد، اسپکترومتر جرمی کمک می کند که تک تک اجزای جدا شده براساس خاصیت جرمی با دقت زیادی شناسایی و اندازه گیری شوند.

از دستگاه جی سی – مس (GC-MS) در زمینه های  مختلفی مانند فیتوشیمی، پزشکی، داروسازی، تحقیقات زیست محیطی، آنالیز مواد غذائی، نوشیدنی و اسانس، بررسی موارد جنایی و پزشکی قانونی، آزمایش مواد بیولوژیکی بدن و آفت کش ها، آنالیز هیدروکربن ها، عوامل شیمیایی، تحقیقات ژئوشیمیایی و کاربرد های صنعتی استفاده می شود.

 

کاربرد جی سی – مس، GC-MS در پزشکی و داروسازی

ده ها بیماری متابولیک مادرزاد وجود دارند که در حال حاضر در تست غربالگری نوزادان با استفاده از دستگاه جی سی – مس قابل تشخیص هستند. در صنایع داروسازی از دستگاه کروماتوگراف گازی متصل به اسپکترومتر جرمی (جی سی – مس) به طور گسترده ای در بخش های تحقیقاتی، تولید، کنترل کیفیت و تضمین کیفیت دارو استفاده می شود. دستگاه جی سی مس معمولاً برای تشخیص ناخالصی داروهای سنتزی جدید در شیمی دارویی و بیوتکنولوژی داروئی استفاده می شود.

 

کاربرد GC-MS در جرم شناسی

از کاربرد های دستگاه کروماتوگراف گازی – اسپکترومتر جرمی، جی سی – مس (GC-MS) در پزشکی قانونی و جرم شناسی می توان به آنالیز ذرات مشکوک، بررسی بقایای ناشی از آتش سوزی، تشخیص مواد نیروزا در بدن ورزشکاران از طریق آزمایش ادرار و همچنین یافتن سموم و استروئید ها در نمونه های بیولوژیکی بدن مجرمان و قربانیان اشاره کرد.

 

دستگاه جی سی – مس، GC-MS در تحقیقات محیط زیست

دستگاه جی سی- مس ابزاری کارآمد و مقرون به صرفه در ردیابی و اندازه گیری آلاینده های آلی موجود در محیط زیست مانند فنول ها و کلروفنول ها در آب و خاک، هیدروکربن های آروماتیکی چند حلقه ای PHP، بنزین بدون سرب، دیوکسین ها، دی بنزوفوران ها، سموم آفت کش ارگانوکلرین و علف کش ها، آفت کش های هالوژندار و گوگرد در هوا مناسب می باشد. همچنین از دستگاه GC-MS در شناسایی ترکیبات مخرب لیگنین، آفت کش ها در اسفناج، آنالیز کارباماتنزین و متابولیت های آن در آب های تصفیه شده فاضلاب و استروئید ها نیز استفاده می شود.

 

دستگاه جی سی – مس، GC-MS در صنایع غذائی و نوشیدنی ها

مواد غذائی و نوشیدنی ها به طور طبیعی دارای ترکیبات آروماتیک و معطر هستند و یا اینکه طی فرآیند تولید در آنها به وجود می آید و امکان اندازه گیری مقدار دقیق آنها با دستگاه جی سی – مس، GC-MS وجود دارد.  علاوه بر آن از دستگاه GC-Mass به طور گسترده ای برای آنالیز استر ها، اسید های چرب، الکل ها و آلدهید ها در موادغذائی استفاده می شود. همچنین از دستگاه جی سی مس برای تشخیص آلاینده های مواد غذایی، تشخیص تقلب در روغن هایی مانند روغن زیتون، روغن استوخودوس و تعیین مقدار اسانس های افزودنی، ترکیبات معطر، منتول، عصاره ها، کره تری گلیسیرید، باقیمانده سموم کشاورزی و اندازه گیری فنول ها در آب آشامیدنی استفاده می شود.

 

آنالیز مواد بیولوژیکی بدن با دستگاه جی سی – مس،  GC-MS

از دستگاه GC- Mass می توان برای آنالیز مایعات بیولوژیکی بدن مانند خون و ادرار در تشخیص مواد مخدر، باربیتورات ها، الکل ها و داروهای ضدتشنج، دارو های بیهوشی، آنتی هیستامین ها، دارو های آرام بخش و ضدصرع استفاده کرد. همچنین از کروماتوگرافی گازی – اسپکترومتر جرمی برای تشخیص آلودگی های خون، متابولیت در سرم، اندازه گیری اسید چرب در میکروب ها، بررسی حضور استروئید آزاد و حتی تشخیص وجود آفت کش های ارگانوکلرین در مواد غذائی و آب آشامیدنی مصرفی استفاده کرد.

 

بررسی عوامل شیمیایی و امنیتی با جی سی مس، GC-MS

از کاربرد های GC-MS در بررسی عوامل شیمیایی می توان به فرآیند تجزیه شیمیایی و تشخیص عوامل منفجره مانند سومان و سارین جهت پیش بینی خطر انفجار و افزایش امنیت اشاره کرد.

 

کاربرد های صنعتی دستگاه جی سی مس، GC-MS

از کاربرد های دستگاه قدرتمند جی سی – مس در صنایع مختلف می توان آنالیز گاز های معدنی، حلال های معطر و آروماتیک، تشخیص ناخالصی هایی مانند استایرن، زایلن، دیول، گلایکول و ترکیبات آلرژیک در مواد آرایشی، آمینو الکل ها در آب، تعیین فرمیک اسید موجود در اسید استیک را نام برد. از اسید استیک در سنتز استات سلولز، پلی اتیلن، پلی ونیل و الیاف مصنوعی استفاده می شود.

 

آنالیز هیدروکربن ها در پتروشیمی با GC MS

دستگاه کروماتوگراف گازی – طیف سنج جرمی یا جی سی – مس، GC-MS یکی از ابزارهای ارزشمند است که به طور قابل توجهی استفاده از آن در سال های اخیر افزایش یافته. به عنوان مثال از دستگاه GCC- Mass که برای شناسایی یون های ملکلولی، ایزومرها و هیدروکربن هایی با فراریت کم مانند واکس ها استفاده می شود. طیف گسترده ای از مواد پتروشیمی، سوخت ها، مخلوط های هیدروکربنی مانند بنزین، نفت سفید و گازوئیل، انواع روغن موتور مانند بیودیزل، موم و روغن ترانسفورم و رنج گسترده ای از نمونه های ژئوشیمی توسط دستگاه GC-MS شناسایی می شوند.

علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره شد، از دستگاه GC- Mass می توان در تحقیقات دانشگاهی به هدف شناسایی و آنالیز ترکیبات سنتزی جدید در علوم شیمی، پلیمر، نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی استفاده کرد. همچنین در بخش انرژی و سوخت از کروماتوگراف گازی – اسپکترومتر جرمی برای آنالیز ترکیبات آروماتیک، سولفور، ناخالصی ها در پلی پروپیلن، گوگرد در متان، آنالیز گاز طبیعی، ۱ و ۳ بوتادین، اتیلن، گازوئیل، بنزین بدون سرب و پلی اتیلن استفاده می شود.

 

در صورتی که قصد خرید هر گونه دستگاه آزمایشگاهی تجزیه ای را داشته باشید می توانید از خدمات مشاوره ای کارشناسان خبره شرکت ماد آزما پویش بهره بگیرید.

3 دیدگاه در “دستگاه جی سی – مس (GC-MS) چه کاربردهایی دارد؟

  1. محمود پایه قدر گفت:

    مطالب ارزشمندی نوشته شده است.
    چرا در دستگاه های جی سی – مس اغلب از سیستم تجزیه گر چهارقطبی یا کوادروپل استفاده می شود؟

  2. یکی گفت:

    ممنون

    1. مزدک منفرد گفت:

      ممنون

نظرات بسته شده است.